Grzybica paznokci pod lakierem hybrydowym, to problem bardzo powszechny, z którym zmagają się w szczególności panie, korzystające z usług gabinetów kosmetycznych lub wykonujące taki manicure same w warunkach domowych.
Dlaczego pod hybrydą pojawia się grzybica, jak prawidłowo ją rozpoznać i jak długo trwa jej leczenie? Na te pytania odpowie Faustyna Kuros – podolog z miejscowości Nowy Targ, właścicielka gabinetu podologicznego, szkoleniowiec, wykładowca w Podhalańskiej Państwowej Uczelni Zawodowej w Nowym Targu.
Na początek pytanie kiedy i dlaczego pod hybrydą może rozwinąć się grzybica.
Faustyna Kuros: Pewnie wielokrotnie spotkaliśmy się z opiniami, że trwałe noszenie manicure hybrydowego w żaden sposób nie wpływa na płytkę paznokci. Musimy jednak pamiętać o tym, iż ciało każdej z nas jest różne i inaczej reagujemy na poszczególne zabiegi kosmetyczne. Do mojego gabinetu podologicznego bardzo często trafiają panie, u których pojawiła się grzybica paznokci, a która została zauważona podczas wizyty w gabinecie kosmetycznym – najczęściej, przy usuwaniu lakieru hybrydowego lub masy żelowej. Hybryda jest formą manicure, bardzo chętnie wybieraną przez panie, między innymi dlatego, że jest to stylizacja wygodna, trwała i estetyczna. Jednak coraz częściej mam do czynienie z grzybicą, która rozwija się pod lakierem, niczego nieświadomych kobiet.
Główną przyczyną powstawania grzybicy u osób korzystających z manicure hybrydowego nie jest sam lakier hybrydowy lecz specyficzne środowisko, jakie powstaje pod okluzyjną, często niedokładnie przylegającą powłoką lakieru. W wyniku nieprawidłowo wykonanej stylizacji, mechanicznych urazów powodujących pęknięcie lakieru lub zbyt krótkim utwardzeniem w świetle UVA, pomiędzy płytką paznokciową i masą hybrydową tworzą się szczeliny, w których gromadzi się wilgoć. Nieszczelny paznokieć stanowi idealne warunki do kolonizacji bakterii i grzybów. Dostają się do niego wszelkiego rodzaju zabrudzenia, takie jak kurz, resztki jedzenia, kosmetyki, woda i brud z otoczenia. Dlatego jeżeli paznokieć pęknie, trzeba go jak najszybciej naprawić.
Kolejną przyczyną może być proces nakładania i zdejmowania lakieru, podczas którego powinny zostać zachowane wszelkie zasady higieny. Wybierając gabinet kosmetyczny, powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na poziom utrzymywania wymogów sanitarnych w tym miejscu, zwłaszcza, czy stosowane są pilniki jednorazowe, a po wykonanej usłudze, narzędzia zostają poddane dezynfekcji oraz bezwzględnie sterylizacji w autoklawie.
Pamiętajmy też, że nie zawsze za grzybicą stoi gabinet kosmetyczny. Bardzo często zdarza się, że grzybica jest konsekwencją zbyt drastycznego usuwania lakieru. Mam tutaj na myśli samodzielne zrywanie go z płytek paznokci, podważanie, zbyt długie rozmiękczanie w czystym acetonie, zbyt intensywne ścieranie pilnikiem i ponowną „nową” stylizacją. Jedynym słusznym sposobem zdejmowania hybrydy jest użycie frezarki, jednak i tutaj należy wykazać się ostrożnością, precyzją i doświadczeniem. Dodam jeszcze, że za rozwojem infekcji grzybiczej może stać zbyt długie zwlekanie z kolejną wizytą w gabinecie kosmetycznym, gdzie zamiast po maksymalnie trzech tygodniach, panie przychodzą po pięciu, a nawet sześciu tygodniach z tym samym już zapewne nieszczelnym lakierem hybrydowym.
Czy problem grzybicy pod hybrydą dotyczy wyłącznie paznokci w stopach?
Faustyna Kuros: Kiedy rozmawiamy o grzybicy paznokci z podologiem, rzeczywiście przed oczami pojawia nam się obraz paznokci w stopach, jednak grzybica paznokci może pojawić się na paznokciach u rąk i tutaj, warto wiedzieć, że podolog również pomoże się pozbyć grzybicy z tej strefy.
Co powinno stać się dla nas sygnałem do umówienia wizyty w gabinecie podologicznym? Skąd mamy wiedzieć, że to właśnie grzybica?
Faustyna Kuros: Objawy grzybicy pojawiają się zaledwie kilka dni po zakażeniu i najczęściej obejmują jeden paznokieć – w przypadku stóp zakażenie zazwyczaj rozwija się na pierwszym lub piątym paznokciu. Pierwszym sygnałem świadczącym o grzybicy paznokci jest zmiana koloru, struktury i kondycji płytki paznokciowej, która może zostać zbagatelizowana lub przeoczona jeśli przez dłuższy czas na paznokciach znajduje się kolorowy lakier hybrydowy lub inny rodzaj stylizacji.
Do typowych objawów grzybicy paznokcia, na które warto zwrócić uwagę należą:
- zmiana koloru paznokcia na żółty, brązowy, biały lub czarny,
- zgrubienie płytki paznokciowej,
- zmiana powierzchni paznokcia: chropowatość, pofałdowanie,
- oddzielenie płytki paznokciowej od łożyska,
- łamliwość, kruchość lub pękanie paznokcia,
- odkształcanie paznokcia,
- zapalenie wałów paznokciowych: zaczerwienienie i ból skóry wokół paznokcia,
- nieprzyjemny zapach.
Najczęściej zgłaszają się do mnie osoby, u których pojawiło się zielone lub żółte zabarwienie na paznokciu. Pamiętajmy, że takie przebarwienia nie są normalnym zjawiskiem i powinniśmy je skonsultować ze specjalistą. Działaniem, które od razu powinniśmy wdrożyć to przede wszystkim pod żadnym pozorem nie nakładać na taki paznokieć tradycyjnego lakieru, lakieru hybrydowego czy masy żelowej.
Jakie grzyby mogą zaatakować nasze paznokcie i w jaki sposób dochodzi do zakażenia?
Faustyna Kuros: Za rozwój grzybicy paznokci odpowiedzialne są głównie dermatofity, które wydzielają enzymy rozkładające keratynę – białko budulcowe paznokcia. Staje się ona wówczas doskonałą pożywką dla drobnoustrojów, zapewniając im korzystne warunki do życia, rozmnażania się i rozprzestrzeniania. Znacznie rzadziej przyczyną są pleśnie oraz drożdżaki.
Patogenne dla człowieka są trzy rodzaje dermatofitów: Trichophyton, Microsporum i Epidermophyton, natomiast ze względu na źródło pochodzenia wyróżnia się: dermatofity antropofilne, które są przekazywane z człowieka na człowieka, dermatofity zoofilne, które wywołują zakażenia u zwierząt i mogą być przekazywane na człowieka, oraz dermatofity geofilne – najrzadziej wywołują zakażenia, występują w glebie jako saprofity i mogą powodować zakażenia zarówno u zwierząt, jak i u ludzi.
Korzystnym środowiskiem dla rozwoju grzybicy paznokci są wysoka wilgoć i wysoka temperatura. Dlatego też na infekcje szczególnie narażone są osoby z nadpotliwością stóp, uprawiające sport, co wynika z noszenia uciskających, nieprzewiewnych butów oraz znacznie częstszych urazów paznokci gdy dochodzi do wylewu podpłytkowego czyli krwiaka, a łożysko paznokcia nie zostanie odbarczone i oczyszczone. Zakażenia mają także związek z częstym moczeniem zarówno skóry rąk zwłaszcza w detergentach jak i skóry stóp (baseny, stawy, jeziora).
Jak wygląda proces leczenia grzybicy i jak długo trwa?
Faustyna Kuros: Kluczowym etapem w procesie leczenia grzybicy paznokci jest właściwa identyfikacja grzybni odpowiedzialnych za zmiany chorobowe w obrębie płytki paznokcia. Pierwszym etapem leczenia jest szczegółowy wywiad z pacjentem. Kolejno, przechodzimy do pobrania materiału do badania mikologicznego. W tym celu pobierane są zeskrobiny zmienionej chorobowo płytki paznokciowej, przy wykorzystaniu jałowych narzędzi. Bardzo często, w gabinecie podologicznym wykorzystuje się też lampę fluorescencyjną, dzięki której możemy wstępnie rozpoznać rodzaj grzybicy. Jednakże, wyniki badania mikologicznego to jedyny pewny sposób na potwierdzenie infekcji. Dopiero po otrzymaniu wyników badania jesteśmy wstanie dobrać odpowiednią metodę terapeutyczną.
Leczenie grzybicy paznokci jest trudne i czasochłonne ze względu na budowę aparatu paznokciowego oraz powolny wzrost płytki, zwłaszcza w obrębie stóp. Patogeny wnikają głęboko w strukturę paznokcia, a jego grubość i keratynowa budowa stanowi nieprzepuszczalną warstwę dla większości leków. Czynnikiem ryzyka jest także osłabienie odporności organizmu w wyniku zakażenia, choroby współistniejące, przyjmowane leki, czas trwania infekcji, styl życia i odżywiania. Co za tym idzie, bardzo często leczenie grzybicy paznokci nie przynosi od razu natychmiastowych efektów, należy uzbroić się w cierpliwość, a w każdej terapii kluczowa będzie systematyczność i zaangażowanie pacjenta, ponieważ to właśnie od tego zależy skuteczność i czas trwania terapii.
Czy istnieją naturalne metody leczenia grzybicy paznokcia?
Faustyna Kuros: Tak, jak najbardziej. Wyróżnić możemy tutaj dobrej jakości naturalne olejki eteryczne, takie jak olejek oregano, olejek tamanu, olejek lawendowy, olejek z drzewa herbacianego, czy tez olejek rozmarynowy i wiele innych. Naturalne olejki mogą stanowić skuteczną pomoc w walce z grzybicą paznokci, należy jednak pamiętać o pra>widłowym przygotowaniu płytki paznokcia przez specjalistę, aby składniki aktywne mogły wniknąć w jej wnętrze.
Do czego może doprowadzić nieleczona grzybica paznokci i jak możemy się przed nią uchronić?
Faustyna Kuros: Choroby nie należy lekceważyć, bowiem nieleczona grzybica paznokci może wywołać mnóstwo negatywnych dla człowieka skutków. Przede wszystkim może rozprzestrzeniać się na inne obszary ciała, być źródłem zakażeń dla innych osób w rodzinie oraz stać się wstydliwym problemem, znacznie obniżającym jakość życia. Następstwa grzybicy paznokci wiążą się także z całkowitą i trwałą utratą paznokcia. Aby uchronić się od jej powstania czy nawrotów, musimy pamiętać o codziennej pielęgnacji i higienie stóp oraz rąk. Warto wdrożyć też do naszej codziennej rutyny stosowanie sprayów, fluidów czy lotionów o działaniu przeciwgrzybiczym i antyseptycznym.
Dodatkowo, pamiętajmy aby zawsze wybierać renomowane, profesjonalne gabinety kosmetyczne, zwracać uwagę na to, co dzieje się z akcesoriami wykorzystanymi do naszego manicure czy pedicure, a przede wszystkim pamiętajmy, że naszym paznokciom też należy się czas bez lakieru, aby mogły odpocząć i się zregenerować zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym.